Wystawa malarstwa i rysunku Mirosława Trochanowskiego „Ukraińska Kozaczyzna” | zapowiedzi imprez – halogorlice.info

Zapraszamy serdecznie na wernisaż wystawy Mirosława Trochanowskiego pt. „Ukraińska Kozaczyzna”

kiedy: 14 kwietnia (czwartek), godz. 18

gdzie: Galeria Sztuki Dwór Karwacjanów w Gorlicach

Wystawa będzie prezentowana do 11 maja (środa)

„Ukraińska Kozaczyzna”

„Pierwotnie moja wystawa miała nosić tytuł „Miasto Nieskończone”. Pod wpływem nikczemnego ataku Rosji na Ukrainę postanowiłem zmienić charakter ekspozycji. Na naszych oczach rozgrywa się dramat Ukrainy, dla której jest to „być, albo nie być”, istnieć, albo umrzeć. Chcę tym samym okazać moje poparcie dla walczącej Ukrainy i zaprezentować wybrane prace zainspirowane historią jej Kozaków. Moja fascynacja tym tematem sięga jeszcze czasów dziecięcych. Od kiedy pamiętam, od czasów wczesnego dzieciństwa, moim ulubionym obrazem było dzieło Ilji Ripyna „Zaporoscy Kozacy piszą list do sułtana tureckiego”. Stało się ono dla mnie również ogromną motywacją i motorem mojej artystycznej pasji. Główna wersja dzieła znajduje się w Petersburgu, zaś druga w Muzeum Sztuki w Charkowie...niestety nie mam pewności czy jeszcze istnieje. Charków jest od początku obecnej wojny oblegany i bombardowany przez najeźdźcze, moskiewskie hordy. Wiem, że muzeum również zbombardowano...

Na wystawę składają się rysunki i obrazy tworzone na przestrzeni długich lat. Przedstawiają przede wszystkim pojedynczych Kozaków, każdego o indywidualnym, wyjątkowym charakterze, ale również sceny batalistyczne, wyprawy na czajkach a także kilka ujęć tematu „Kozak Mamaj”. Jest to bardzo ciekawe przedstawienie, wywodzące się z ukraińskiej sztuki ludowej inspirowanej z kolei tradycyjną ikoną. Może mieć ono bardzo stary rodowód i jest szeroko rozpowszechnione w Ukrainie. Jestem nim absolutnie zafascynowany i stanowi dla mnie nieustającą inspirację. Obraz nie przedstawia konkretnej postaci historycznej, ale raczej archetyp Kozaka, zawierający w sobie całą Kozaczyznę, będący jej ucieleśnieniem. Temat ten jest również przesiąknięty bogatą symboliką. Kobza, na której gra jest symbolem przywiązania do tradycji, zarazem przypomina o nam o tym, że muzyczny epos zawsze była dla Ukraińców bardzo ważną częścią ich kultury. To jeden z nielicznych narodów europejskich, który epicką tradycję w muzyce zachował do dzisiaj. Mimo usilnych prób jej zniszczenia przez ZSRR, mimo mordowania przez radzieckich komunistów setek kobziarzy i lirników, którzy tę tradycję nieśli na Rusi Kijowskiej od czasów jeszcze przedchrześcijańskich. Kolejnymi elementami przedstawienia są: szabla - atrybut waleczności i gotowości obrony swego narodu, podobnie pistolet, spisę (włócznię) wbijano w miejscu pochowania Kozaka, butelkę z kielichem chowano z nim do mogiły, oczywiście nieodłączna fajka, częsty w tle dąb – symbol siły i zakorzenienia w ojczystej ziemi, a na koniec koń – symbol wojny, męstwa i wolności”.

Mirosław Trochanowski

Mirosław Trochanowski – urodzony 1977r. w Głogowie. W roku 1998 ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem. W 2001r. obronił dyplom w Policealnym Studium Ikonograficznym - jedynej takiej szkole w naszej części Europy kształcącej profesjonalnych ikonografów. Po jej ukończeniu uzyskał Błogosławieństwo Świętego Soboru Biskupów Prawosławnej Cerkwi w Polsce na samodzielne tworzenie ikon. Pracą dyplomową Mirosława Trochanowskiego, obronioną na ocenę celującą był projekt i wykonanie polichromii cerkwi p.w. Św. Trójcy przy tejże szkole. Kolejne etapy rozpisu (wyłączając ścianę zachodnią) ukończył wspólnie z przyszłą żoną Anną Baranowicz i siostrą Lidią Trochanowską, już jako absolwent. W 2007r. cerkiew ta otrzymała nagrodę SARP – Stowarzyszenia Architektów Polskich. Wyróżnienie przyznano za: „współczesną interpretację tradycyjnej formy świątyni obrządku prawosławnego oraz wykorzystanie malarstwa, jako środka wyrazu integralnie związanego z architektoniczną formą wnętrza kaplicy”. W 2005r. Zdobyła również główną nagrodę jury Aedificium oceniającego obiekty architektoniczne na terenie woj. podlaskiego.

 

W 2000r. wraz z Anną Baranowicz i Lidią Trochanowską założył Pracownię Ikon „Mandylion” działającą do dnia dzisiejszego. Było to wydarzenie doniosłe, bowiem wspólnie, przez lata stworzyli szereg bardzo ważnych realizacji, setki ikon, które rozsiane są po wielu krajach świata. Jednym z głównych założeń twórczości Pracowni Ikon „Mandylion”jest nawiązywanie do rodzimych, słowiańskich wzorców, które w mistrzowski sposób zdołały przetransponować styl greckiej, bizantyjskiej ikony na własny, lokalny koloryt i charakter.  Mirosław Trochanowski jako ikonograf stale pracuje nad własną drogą, wciąż  udoskonalaną, progresywną lecz jednocześnie głęboko zakorzenioną w tradycji kanonicznej ikony Prawosławnej Cerkwi okresu średniowiecza.

 

Oprócz twórczości w dziedzinie ikony Mirosław Trochanowski zajmuje się również malarstwem, rysunkiem i rzeźbą w szerszym zakresie. W kręgu jego twórczych poszukiwań mieści się zarówno malarstwo realistyczne, jak też abstrakcja. Tematy, po które sięga mają szerokie spektrum. Od przedstawień wynikających z zamiłowań historycznych czyli ukraińskiej Kozaczyzny oraz rusińskich Zbójników poprzez karpackie krajobrazy, rusińskie cerkwie, po zachwyt nad kobiecą naturą, zaduma nad losem człowieka i jego miejscem we wszechświecie oraz dramatem jego egzystencji.  Obficie czerpie ze źródeł teologii, szeroko pojętej mitologii, duchowej strony ludzkiej natury, poszukując swym malarstwem odpowiedzi na wielkie pytania. 

 

Twórczość Mirosława Trochanowskiego nie powstaje w świetle reflektorów, artysta unika zgiełku tego świata i  medialnego zamieszania, pracuje w zaciszu pracowni lub świątyń. Mimo to sztuka M. Trochanowskiego sięga wprost do wnętrza i wrażliwości wielu kontemplujących je osób.

• Polichromia w kaplicy św. Trójcy w Bielsku Podlaskim.


• Polichromia w cerkwi p.w. Narodzenia Bogurodzicy w Niżnej Poliance (Słowacja).


• 13 ikon świątecznych do cerkwi p.w. Św. Pantelejmona w Hartford (U.S.A.).


• Ikonostas (łącznie z projektem i realizacją konstrukcji) w cerkwi p.w. Św. Serafina Sarowskiego w Kostomłotach.


• Ikonostas cerkwi p.w. Św. Mikołaja w Zamościu.


• Ikonostas cerkwi p.w. Arch. Michała w Kodniu.


• Ikony do ikonostasu cerkwi p.w. Opieki Matki Bożej w Komańczy. Konstrukcję wykonał zespół Andrzeja Szczepkowskiego z Sanoka. Ikonostas ten jest ewenementem w skali światowej. Nie istnieje drugi taki ikonostas, który w całości byłby tak bezpośrednim nawiązaniem do rusińskich ikon XV-XVI stulecia.


• Ikonostas monasterskiej cerkwi p.w. Opieki Matki Bożej w Turkowicach.


• Ikonostas cerkwi p. w. Św. Cyryla i Metodego w Białej Podlaskiej.


• Ikonostas cerkwi p. w. Poczęcia św. Jana Chrzciciela w Człuchowie.


• Kopia ikony Bogurodzicy Turkowickiej oraz ikona Męczenników Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej do głównej cerkwi klasztoru św. Onufrego w Jabłecznej.


• Ikonostas cerkwi p. w. św. Mikołaja w Szczecinie.


• Ikonostas cerkwi p. w. Narodzenia Bogurodzicy w Niżnej Poliance (Słowacja).


• Ikona Bogurodzicy Jerozolimskiej do kiwotu katedry Przemienienia Pańskiego w Lublinie.


• Duża nadołtarzowa ikona Ukrzyżowania (3,5m wys.) do kościoła p.w. Św. Trójcy w Chełmie.


• Ikona Bogurodzicy Jaworskiej do cerkwi na św. Górze Jawor.


• Ikona o wymiarach 2m x 2m – Mistyczna Wieczerza do kościoła p.w. Św. Trójcy w Chełmie.


• Ikona Męcz. Maksym Sandowicz ze scenami z życia do cerkwi p.w. Św. Trójcy w Gorlicach.

• Polichromia cerkwi p. w. Św. Cyryla i Metodego w Humennem (Słowacja). Jest to jak do tej pory jedno z najważniejszych jego dokonań. Prace trwały od roku 2009 do 2019. W przeciągu tej dekady ściany monumentalnej świątyni zostały pokryte malowidłami o dużym rozmachu.Część wewnętrznej architektury została na potrzeby pracy specjalnie przerobiona, np. zamurowano dużą rozetę na wschodniej ścianie za ołtarzem, aby mogła znaleźć tam miejsce głowa Bogurodzicy Oranty - przedstawienie w półpostaci o wysokości około 10metrów. Mirosław Trochanowski oprócz wykonania całości polichromii, od podstaw opracował cały jej program ikonograficzny. Znalazło tam miejsce wiele przedstawień nie mających odpowiednika w całym świecie prawosławnym. Są to nowe wzory kompozycji ikonograficznych, takie jak: Pełny cykl żywotów św. Cyryla i Metodego, Źródło Mądrości Bożej św. Cyryla i Metodego (autorem pomysłu jest o. Petro Savčak z Varatki na Słowacji), dwie duże kompozycje - Przybycie św. Cyryla i Metodego na Wielkie Morawy (inspirowane m. in. twórczością Nikifora Drowniaka) oraz Św. Kniaź Rościsław pisze pismo do cesarza Michała 


• Polichromia kaplicy Pustelni p. w. Zwiastowania w Poletyłach a także krzyż nadołtarzowy wraz z ikonami Bogurodzicy i Chrystusa w medalionach. Prace w dużym stopniu inspirowane twórczością Jerzego Nowosielskiego. Wykonał również projekt głównego witraża do tejże kaplicy.


• Polichromia do najstarszej w Polsce cerkwi (1250r.) p. w. Św. Arch. Michała w Brzozie (woj. lubuskie).


• Ikony dla wielu hierarchów Cerkwi Prawosławnej i Kościoła Rzymskokatolickiego, m.in. dla: 
  
  
  
  • Arcybiskupa Konstantynopola Nowego Rzymu i Ekumenicznego Patriarchy Bartolomeusza I: „Święci Męczennicy Ziemi Chełmskiej i Podlaskiej”.
  
  
  • Patriarchy Jerozolimy i Całej Palestyny Teofila III: „Św. Onufry”
  
  
  • Patriarchy Całej Gruzji Katolikosa Eliasza II: „Św. Mikołaj”
  
  
  • Zwierzchnika Kościoła Rzymskokatolickiego Papieża Franciszka: „Św. Franciszek z Asyżu”
  
  
  
  

Setki ikon na potrzeby wspólnot cerkiewnych, kościelnych i osób prywatnych.