Motocykliści na drogach – co mogą, a czego im nie wolno?

Obecność motocyklistów na drogach jest przez niektórych traktowana jako przykra konieczność. Jak to zrobić i o czym pamiętać, żeby każdy z nas bezpiecznie powrócił do domu?

O tym, co motocyklistom wolno, czego im nie wolno i jak powinni się zachowywać kierowcy samochodów przy spotkaniu z jednośladami, rozmawiamy z Naczelnikiem Wydziału Ruchu Drogowego gorlickiej KPP, kom Danielem Myśliwym.

haloGorlice: Dzień dobry. Dziś chcielibyśmy porozmawiać o ruchu motocyklowym na drogach naszego powiatu. Regularnie informujemy o zdarzeniach z udziałem tych jednośladów, które często są tragiczne w skutkach. Ile jest co roku zdarzeń z udziałem motocyklistów w naszym regionie?

DM:

Dzień dobry. W 2020 roku na drogach powiatu gorlickiego zaistniało pięć wypadków drogowych, w których uczestniczyli motocykliści. Dwa z tych zdarzeń miało tragiczny skutek – zginęli kierujący motocyklami. Rok wcześniej na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w Gorlicach doszło do trzech wypadków drogowych z udziałem motocyklistów, w których śmierć poniosła jedna osoba kierująca motocyklem.

hG: Zacznijmy od pewnych ogólnych kwestii: jakie czynniki wskazałby Pan jako główne grzechy motocyklistów w naszym regionie?

DM:

Każdy z nas w sezonie letnim może zauważyć na drogach powiatu gorlickiego motocyklistów, których wygląd świadczy o nieświadomości i nieodpowiedzialności. Przejawia się to na przykład niewłaściwym ubiorem takim jak: jazda w krótkich spodenkach, w koszulkach z krótkim rękawem czy też w obuwiu typu klapki. Aktualne przepisy nakładają na kierującego motocyklem tylko wymóg stosowania „kasku” ochronnego, jednak on sam nie zapewnia bezpieczeństwa, jeżeli motocyklista nie będzie ubrany w odpowiedni kombinezon i odpowiednie obuwie.

Najczęściej popełnianymi przez motocyklistów naruszeniami w ruchu drogowym są: przekraczanie dopuszczalnej przepisami prędkości, niezachowywanie bezpiecznego odstępu od pojazdu poprzedzającego oraz nieprawidłowe wyprzedzanie. Są to także główne przyczyny zdarzeń drogowych z udziałem motocyklistów. Podkreślić należy, że nie tylko duża prędkość, tzw. „jazda na pełnym gazie”, jest ogromnym zagrożeniem, ale także niebezpieczeństwem jest nagłe hamowanie i reakcja na zmieniające się sytuacje na drodze.

Wielu motocyklistów twierdzi, że ich styl jazdy i przekraczanie prędkości są zachowaniami, nad którymi panują. W mojej ocenie jest to błędny pogląd, ponieważ w czasie kilku sekund pokonują duże odległości i często brak jest marginesu czasowego na korektę błędu własnego lub innego uczestnika ruchu drogowego. Lepiej wyznawać zasadę, że większą przyjemność z jazdy motocyklem daje opanowanie i spokój, co pomaga w unikaniu wypadków.

hG: Bezpieczeństwo w ruchu to także zadanie dla innych kierujących, którzy muszą się pogodzić z obecnością motocyklistów. Jakie grzechy tych pozostałych uczestników ruchu drogowego względem motocyklistów można wskazać?

DM:

Zaznaczyć należy, że drogi należą do wszystkich uczestników ruchu drogowego, a przestrzeganie przepisów „kodeksu drogowego” pozwala na bezpieczne z nich korzystanie. Każdy uczestnik ruchu drogowego poprzez swoje zachowania wpływa na jego bezpieczeństwo. Zapewne kierowcy samochodów nie pałają sympatią zarówno do motocyklistów jak i rowerzystów, jednak wszyscy wzajemnie musimy tolerować się na drogach, mając wzajemny szacunek i zrozumienie. Kierowcy samochodów rzadko spoglądają w lusterko wsteczne, a motocyklistę jadącego z tyłu jest trudniej zauważyć ze względu na znacznie mniejsze gabaryty motocykla w porównaniu z samochodem.

O potrzebie częstego spoglądania w lusterko wsteczne przypominają liczne kampanie społecznościowe, które nawet propagują naklejki z hasłami „Patrz w lusterko motocykle są wszędzie”. Duże znaczenie w tym zakresie ma kolorystyka „kasku” i ubioru motocyklisty, im kolorystyka ta jest jaśniejsza, tym motocyklista jest lepiej widoczny.

Za wzór należy stawiać nielicznych motocyklistów, którzy przed rozpoczęciem manewru wyprzedzania starają się tak ustawić motocyklem, aby patrząc w lusterko boczne poprzedzającego samochodu zauważyć, czy jego kierowca spojrzał w nie i zauważył za pojazdem motocykl.

hG: Pytanie o powód złości wielu kierowców samochodów: czy zgodnie z prawem motocyklista może wyprzedzać sznur samochodów? Czy musi wtedy wyprzedzać z lewej strony, czy może skorzystać z wolnej przestrzeni po stronie prawej, jeśli widzi taką możliwość? Czy motocyklista może wykonać manewr wyprzedzania jeśli pasy są przedzielone linią ciągłą, ale on sam w czasie takiego wyprzedzania pozostaje na własnym pasie?

DM:

Nikomu nie jest obcy widok kolumny samochodów stojących w korku i omijającego ich motocyklisty. Kierowcy często z obawy o zarysowanie ich pojazdu przez tak jadącego motocyklistę, ustawiają pojazd w kolumnie tak, aby nie pozostawiać miejsca na takie zachowania. Kierujący stojący w korku powinien ustawić się możliwie blisko prawej krawędzi, a motocyklista nie powinien przeciskać się na siłę, jeśli istnieje ryzyko, że może otrzeć się o samochód. Podkreślić należy, że wszystkich uczestników ruchu drogowego obowiązuje stosowanie się także do oznakowania poziomego, a najeżdżanie, przejeżdżanie np. na linię ciągłą jest wykroczeniem, za które sprawca może być ukarany np. w postępowaniu mandatowym.

hG: Niedawno był Europejski Dzień Kontroli Prędkości: to właśnie przyspieszenie i prędkość powoduje, że motocykle są przez ich użytkowników tak lubiane. Niestety, to oznacza, że często świadomie naruszają oni przepisy prawa w tym zakresie. Za takie wykroczenia motocykliści mogą być ukarani także po czasie, chociaż wydaje się, że ich pojazdy są trudne do zidentyfikowania. Czy to prawda? Co grozi motocykliście za podjęcie próby ucieczki przed kontrolą?

Jeżeli policjant wyda polecenie do zatrzymania pojazdu poprzez zastosowanie sygnałów dźwiękowych i świetlnych radiowozu, a kierujący pojazdem nie zatrzyma się do kontroli drogowej, popełnia przestępstwo. Grozi za nie kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Niezatrzymanie się do kontroli drogowej skutkuje także podjęciem pościgu przez policjantów. Trzeba pamiętać, że policyjne urządzenia służące do pomiaru prędkości rejestrują obraz wykonywanego pomiaru. Ponadto w wielu miejscach przestrzeni publicznej funkcjonują systemy monitorowania, z których policjanci korzystają, gdy zachodzi potrzeba identyfikacji pojazdu i kierowcy, który popełnił przestępstwo lub wykroczenie.

To, że kierujący pojazdem, który naruszył przepisy, a nie poniósł konsekwencji bezpośrednio po naruszeniu tych przepisów, nie oznacza, że po pewnym czasie nie zostanie wezwany do komendy. W następstwie może zostać ukarany nie tylko grzywną, ale także mogą mu zostać zatrzymane uprawnień do kierowania.

hG: Jedną z metod stosowanych przez motocyklistów do ukrycia swojej tożsamości na drodze jest podginanie tablic rejestracyjnych tak, że są niewidoczne lub słabiej widoczne, np. dla kierowców niskich samochodów osobowych, które wyprzedzają. Czy policjanci mogą podjąć interwencję, widząc motocykl z podgiętą tablicą, np. na stacji benzynowej (nie w ruchu ulicznym)? Jak powinna być ustawiona prawidłowo zamontowana tablica i co grozi motocykliście, jeśli jego pojazd nie spełnia tych wymogów?

DM:

Nieczytelna tablica rejestracyjna z powodu zagięcia, zabrudzenia, nieprawidłowego oświetlenia, nieprawidłowego umieszczenia, itp. jest podstawą do zatrzymania kierującego i poddania go kontroli drogowej. Za zakrywanie tablic rejestracyjnych policjant może kierującego ukarać w postępowaniu mandatowym (grzywna 100 zł i 3 pkt. karne), skierować wniosek o ukaranie do sądu (kara grzywna nawet do 5000 zł). W przypadku, gdy tablica rejestracyjna jest uszkodzona np. przez zagięcie, policjant ma prawo zatrzymać dowód rejestracyjny i ukarać kierującego grzywną w wysokości od 50 do 200 zł lub skierować wniosek o ukaranie do sądu.

Motocykl musi posiadać tablicę rejestracyjną umieszczoną z tyłu w taki sposób, aby była ona czytelna. Powinna być ona zamontowana w miejscu konstrukcyjnie do tego przeznaczonym przez producenta. Jeżeli ktoś decyduję się na umieszczenie tablicy w innym miejscu, musi pamiętać, że miejsce i sposób mocowania tablic rejestracyjnych dokładnie określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Nieprawidłowe umieszczenie tablicy rejestracyjnej może być podstawą kontroli drogowej jak też problemem w czasie badań technicznych pojazdu.

W zakresie prowadzenia kontroli drogowych poza drogami publicznymi, strefami zamieszkania i strefami ruchu np.: parkingach, terenach stacji benzynowych itp., policjant posiada uprawnienia do ich przeprowadzania w zakresie koniecznym do uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób np. pod kątem stanu technicznego pojazdu lub stanu trzeźwości kierującego, a ponadto w zakresie wynikającym ze znaków i sygnałów drogowych. Najczęściej jednak do kontroli drogowych w takich miejscach dochodzi po fakcie zjazdu kierującego z drogi publicznej, co wcześniej zaobserwował policjant.

hG: Bardzo dziękujemy za rozmowę!

Pamiętaj!

Zgodnie z prawem, do zatrzymania pojazdu, który zagraża życiu lub zdrowiu policjanta lub innych osób, policjant może wykorzystać broń palną.

Niezatrzymanie się do kontroli, szaleńcza jazda i narażenie życia innych, w pewnych sytuacjach, może zmusić policjantów do sięgnięcia po broń.

Broń jest stosowana do zatrzymania pojazdu, a nie wobec kierującego.

Łatwo sobie jednak wyobrazić, co może się wydarzyć, kiedy pocisk policyjny przebije oponę rozpędzonego pojazdu…