Jak się uczyć, to od najlepszych
Japończycy są ludźmi, tak jak my. Chociaż mają unikatową kulturę i odmienną od naszej historię, pewne problemy są nam wspólne. Takie jak obecność odpadów i poszukiwanie najlepszych sposobów na radzenie sobie z nimi. Dziś w Japonii wysoki poziom odzyskiwania surowców jest dla nich czymś normalnym, ale wielu podkreśla, że jeszcze kilka lat temu myślenie o sortowaniu śmieci było inne niż dzisiaj, a zmiana dokonywała się powoli, niejednokrotnie przy silnym oporze społecznym.
My jesteśmy na początku tej drogi
Na stronie gminy Moszczenica pojawiło się przypomnienie związane z podstawowymi zasadami utrzymania porządku w regionie.
(...) zgodnie z obowiązującym regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Moszczenica worki i pojemniki przeznaczone do gromadzenia odpadów komunalnych winny być oklejone kodem kreskowym.
W przypadku braku oklejenia worków/pojemników kodem kreskowym odpady nie będą odbierane.
Urząd przypomina także o konieczności przygotowania odpadów do godziny 7, zgodnie z obowiązującym harmonogramem.
Uciążliwość? Kolejny obowiązek? A może to jeden z pierwszych kroków na drodze do całkowitej zmiany naszych nawyków recyclingowych?
Jeszcze nie wszędzie obowiązuje system kodów kreskowych, ale już wiemy, że problemem jest podrzucanie śmieci, a nawet ich palenie w miejscach publicznych. Podrzucone, nieoklejone worki ze śmieciami nie zostaną odebrane przez firmę. Nie wróci po nie z pewnością także podrzucający je osobnik. Właścicielowi terenu, na który trafiają nieplanowane odpady staje więc w obliczu nowego problemu: oto musi posegregować cudze śmieci i oddać je jako własne. W końcu często są pozostawione w obrębie jego nieruchomości.O absurdalnym i całkowicie bezsensownym pomyśle wywożenia śmieci do lasu trudno nawet cokolwiek napisać: ileż energii trzeba włożyć w taką podróż, zamiast dokonać segregacji, za którą i tak płacimy?
Są problemy, których rozwiązania nie ma, ale jeśli większość osób przestrzega konkretnych zasad, życie po prostu staje się łatwiejsze.
Japończycy zaczęli segregować na potęgę
... myli się jednak ten, kto będzie chciał to wytłumaczyć tylko inną mentalnością Japończyków. Takich zmian, jak te, przeprowadzone w Japonii w obrębie segregacji śmieci nie można wytłumaczyć po prostu poczuciem obowiązku czy współodpowiedzialnością . System jest dość skomplikowany, a w jednej miejscowości standardem jest segregowanie przez mieszkańców odpadów na 45 frakcji!
Tak: nie cztery czy pięć, ale czterdzieści pięć!
Kraj, w którym nie ma koszy na śmieci
Japonia zaskakuje turystów bardzo wieloma obiektami, miejscami, zwyczajami czy zachowaniami. Jedną z pierwszych rzeczy, które są jednak problemem praktycznym jest fakt, że w Japonii jest bardzo niewiele ogólnodostępnych koszy na śmieci. Dlaczego?
Jeszcze 30 lat temu Japonia była pod tym względem takim samym krajem jak wiele innych. Kosze na śmieci zniknęły po atakach terrorystycznych z 1995 roku. W gęsto zaludnionych obszarach, kosze na śmieci stanowiły idealne miejsce ukrycia ładunków wybuchowych i innych szkodliwych substancji. Obawa o powtórzenie scenariusza ataków spowodowała, że najłatwiejszym rozwiązaniem okazała się po prostu rezygnacja z tego typu obiektów w przestrzeni publicznej. Nie jest to brak całkowity, ale znalezienie kosza na śmieci w Japonii może być bardzo trudne. Śmieci zabieramy ze sobą i nosimy, dopóki nie znajdziemy miejsca, w którym możemy je legalnie pozostawić.
Co ciekawe, podróżujący do Japonii oraz mieszkający tam na co dzień podkreślają, że mimo tej śmieciowej egzotyki, Japonia jest bardzo wysoko oceniana pod względem czystości. Mistrzami są jednak mieszkańcy Kamikatsu, miejscowości, w której normą jest dzielenie śmieci na 45 różnych typów, a poziom recyklingu wynosi około 80%!
Nie, zmiany zaproponowanej przez lokalne władze w Kamikatsu nie zostały od razu powszechnie zaakceptowane. Wprost narzekano na wymagający i bardzo problematyczny system. Z biegiem lat ludzie przyzwyczaili się jednak do stawianych im wymogów i obecnie szczycą się zmianą, której dokonali.
Wszystko musiało jednak zacząć się w głowie.
Szkło, papier, tworzywa sztuczne, biodegradowalne i odpady zmieszane – za dużo czy za mało?
Czy system jest zbyt skomplikowany? A może przeszkadza nam liczba wyjątków od ogólnych zasad, np. przedmioty, które wydają się nam szkłem, ale nie można ich wrzucić do tej kategorii. Nagle okazuje się, że do pojemników przeznaczonych na szkło nie możemy wyrzucić żarówek, potłuczonej pokrywki z naczynia żaroodpornego, potłuczonego lustra, a nawet odłamków porcelanowej filiżanki. wiele rzeczy, które odruchowo zakwalifikowalibyśmy jako szkło, faktycznie trafi więc do zmieszanych odpadów, a jeśli wiemy, gdzie znajdują się specjalne pojemniki (np. na plastikowe nakrętki, żarówki, baterie bądź leki).
Nagle okazuje się, że rozwiązanie z Kamikatsu jest po prostu zdroworozsądkowe. Już niedługo region ten może stać się prawdziwą krainą zero waste. Co zatem oddzielają mieszkańcy Kamikatsu? Oto lista niektórych rzeczy, które sortują mieszkańcy tego regionu, po czym samodzielnie (bez wsparcia służb!) odwożą je do centrum recyklingu:
- metalowe kapsle
- drobny metal (np. zszywki)
- magazyny i inny papier
- butelki PET
- papierowe kubki
- kartony papierowe z aluminiową powłoką
- opakowania z papieru sztywnego
- drobny papier
- inne papierowe odpady
- stara odzień i koce
- tkaniny, które nie nadają się do ponownego użycia
- pałeczki drewniane do jedzenia
- zużyty olej spożywczy
- opakowania plastikowe, czyste
- opakowania plastikowe, brudne
- styropian
- nakrętki plastikowe
- butelki z bezbarwnego szkła
- butelki z brązowego szkła
- butelki z innego typu szkła
- styropianowe, białe tacki
- butelki zwrotne
- szkło i wyroby ceramiczne innego typu
- lustra i termometry
- żarówki i jarzeniówki
- baterie suche
- inne baterie
- wielkogabarytowe odpady metalowe
- wielkogabarytowe odpady drewniane
- materace i pościele
- odpady ze skóry naturalnej i PCV
- opony
- sprzęt RTV/AGD
- zapalniczki.
Po szybkim przyjrzeniu się tej liście, widzimy wiele rzeczy, które i my sortujemy i oddajemy do konkretnych skupów (np. złom metalowy). Kluczowa różnica między modelem polskim, a japońskim odnosi się nie tylko do sumiennego i konsekwentnego oddzielania poszczególnych surowców (tak, nie odpadów!), ale także ich późniejszego wykorzystania. Wszystkie wskazane powyżej rzeczy są przez Japończyków ponownie wykorzystywane, dlatego aktywność ludzi związana z sortowaniem odpadów jest tak naprawdę tylko pierwszym krokiem długiej sieci ponownego wykorzystania rzeczy.
Japońskie sortowanie ma głęboki sens: surowce szybko zostają przetworzone i powracają do ludzi w nowych towarach bądź w postaci energii. A w tym wszystkim warto pamiętać, że Japończycy po prostu uwielbiają misternie pakowane produkty, dlatego nawet małe zakupy mogą wiązać się z ogromną ilością odpadów, które pojawiają się w ich koszach. Mimo to, nauczyli sobie radzić z nimi.
Lżej jest sortować, kiedy widzimy jasny cel
Plastikowe nakrętki są znakomitym przykładem tego, że do sortowania można się przyzwyczaić, a mały pojemniczek na odpady konkretnego typu nie zniszczy porządku w naszym mieszkaniu. W tym przypadku widzimy jednak jasny cel: nakrętki są oddawane do miejsc i osób, które sprzedają je wyspecjalizowanym podmiotom i zyskują dzięki temu pieniądze.
Taki praktyczny wymiar sortowania i jasne określenie, gdzie trafią i jak zostaną wykorzystane kolejne surowce bardzo ułatwia przekonanie się, że warto segregować odpady. Czy chcielibyśmy lepiej poznać przyszły los sortowanych przez nas odpadów? Czy ułatwiłoby nam to decyzję o segregacji?
A może jedyną skuteczną metodą pozostaje dla nas narzucanie coraz wyższych opłat i dość abstrakcyjne apelowanie o zmianę nawyków?
Tymczasem pozostają akcje, takie jak ta zorganizowana w Szkole Podstawowej w Bobowej. Uczniowie otrzymali worki i niezbędne rękawiczki oraz materiały promocyjne i eko-gadżety, dzięki którym najstarsi uczniowie mogli w bezpieczny sposób zbierać odpady. Jak czytamy w relacji z wydarzenia:
(...) 8 kwietnia 2022 r. uczniowie klas siódmych wraz z opiekunami (w sumie 50 osób) zgromadzili się nad brzegiem rzeki Białej (w pobliżu mostu przy stacji PKP Bobowa-Miasto) i pozbierali zalegające tam śmieci.
Posprzątali fragment brzegu rzeki i przybrzeżne zarośla. Zebrali około 50 worków śmieci.
Młodzież nie tylko posprzątała swoją najbliższą okolicę, ale także uświadomiła sobie, że pozostawiony w zaroślach plastik czy inne odpady przeszkadzają w udanym odpoczynku i stanowią realne zagrożenie dla żyjących dziko zwierząt.
Źródło info: UG w Moszczenicy, naszabobowa.pl, kochamjaponie.pl, noizz.pl
Napisz komentarz
Komentarze