Według resortu klimatu głównym celem programu jest ograniczenie śmieci w parkach, lasach i na ulicach. Dziś recyklingowi poddaje się tylko połowę opakowań po napojach. Dzięki kaucji wskaźnik ten ma wzrosnąć nawet do 90 proc., zbliżając Polskę do standardów Niemiec czy Szwecji. Odzyskane surowce – PET i aluminium – zasilą gospodarkę obiegu zamkniętego, co przełoży się także na mniejsze koszty związane z tzw. podatkiem od plastiku.
Jakie opakowania obejmie kaucja?
System dotyczy plastikowych butelek do 3 litrów, puszek aluminiowych i stalowych do 1 litra oraz – od stycznia 2026 – szklanych butelek wielokrotnego użytku do 1,5 litra. Wyłączone pozostają butelki jednorazowe i opakowania po produktach mlecznych.
Kaucja wyniesie 50 groszy dla plastiku i puszek oraz 1 zł dla szkła zwrotnego. Warunkiem odzyskania pieniędzy jest oddanie opakowania opróżnionego, niezgniecionego i z etykietą.
Sklepy i kaucjomaty w Gorliach
Obowiązek przyjmowania pustych opakowań spoczywa na wszystkich sklepach w Gorlicach o powierzchni powyżej 200 m2, warunek ten obowiązuje na terenie całego kraju. Mniejsze punkty mogą do systemu dołączyć dobrowolnie. W większych sklepach staną kaucjomaty, w mniejszych dopuszczono ręczne skanowanie kodów kreskowych.
Ustawa przewiduje też co najmniej jeden punkt zbiórki w każdej gminie.
Zwrot kaucji i wygoda dla klientów
Zwrot pieniędzy będzie możliwy w całej Polsce – niezależnie od miejsca zakupu i bez paragonu. Klient odzyska kaucję w gotówce, bonie zakupowym, paragonie do realizacji, a w przyszłości także przelewem na kartę.
Sieci handlowe testują już automaty, które zwracają pieniądze elektronicznie. Co ważne – każdy konsument ma prawo zażądać gotówki, nawet jeśli automat wydaje bon.
Zmiana nawyków Polaków
Eksperci podkreślają, że system kaucyjny nie tylko podniesie wskaźniki recyklingu, ale też wpłynie na świadomość konsumentów. – To najwyższy czas, by system ruszył. Butelka czy puszka zyskają realną wartość, a dzięki temu znikną z parków i ulic – podkreśla Joanna Kądziołka-Szyłko z Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste.
Których butelek nie oddamy za kaucją?
Do kaucjomatu nie wrzucimy opakowań, które nie mają znaku systemu kaucyjnego. W pierwszych miesiącach na półkach sklepowych będą jeszcze dostępne produkty zarówno objęte kaucją, jak i te sprzedawane na dotychczasowych zasadach. Z czasem znak kaucji stanie się podstawowym wyznacznikiem.
System nie obejmie także:
- butelek po mleku i produktach mlecznych,
- opakowań po żywności łatwo psującej się,
- słoików i innych pojemników spożywczych,
- butelek po suplementach diety sprzedawanych w formie tzw. shotów witaminowych,
- opakowań bez oznaczenia kaucji.
W przypadku butelek szklanych po alkoholu to producenci zdecydują, które z nich wejdą do systemu – dotyczy to wyłącznie wariantu wielokrotnego użytku.
Napisz komentarz
Komentarze