Chyba każdy z nas w swoim życiu spotkał chociaż jednego Andrzeja - nic dziwnego, statystyki wskazują, że w roku ubiegłym, w Polsce zameldowanych było ponat 570 000 osób o tym imieniu!
Pochodzenia imienia
Jest to bardzo popularne imię, mocno zakorzenione w tradycji. Nic więc dziwnego, że przypadające na dzień 30 listopada imieniny i wspomnienie św. Andrzeja są w Polsce obchodzone szczególnie hucznie i chętnie.
Imię to pochodzi z języka greckiego, oznacza osobę męską, dzielną, odważną.
Wielu z nas, imię Andrzej kojarzy głównie z jednym z apostołów, który zasłynął z odważnej, szybkiej decyzji o pójściu wraz z bratem w ślady Jezusa. Zginął śmiercią męczeńską na krzyżu w kształcie litery X. Do dziś "krzyże świętego Andrzeja" są typowym sposobem oznaczania przejazdów kolejowych.
Przysłowiowa prognoza pogody
W polskiej tradycji wyklarowało się bardzo wiele powiedzeń i przysłów związanych z obchodami Andrzejek - jak zwykle część podpowiada nam, w jaki sposób interpretować pogodę przypadającą na wspomnienie św. Andrzeja. Z oczywistych względów z uwagą będziemy przyglądać się tym "prognozom".
A oto co o pogodzie w andrzejki mówią przysłowia:
Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży
Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima
Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży
Gdy Andrzej zwiąże ziemię łyczkiem, to Katarzyna rzemyczkiem wstazka
Kiedy na Andrzeja poleje, poprószy, cały rok nie w porę moczy, suszy wstazka
Śnieg na Andrzeja, dla zboża zła nadzieja.
Zwyczaje i tradycje
Andrzejki, to uroczystość przypadająca tradycyjnie na wigilię imienin Andrzeja. Wieczór 29 listopada tradycyjnie związany jest z wróżbami i próbą odgadywania przyszłości.
Jakie wróżby i zwyczaje wiązały się z tym szczególnym wieczorem? Przypominamy kilka z nich:
Post panien
Jedna z tradycji mówiła o tym, że jeśli dziewczyna wytrzymała na czczo cały dzień 29 listopada, to w nocy miała przyśnić jej się twarz przyszłego męża.
Kwitnąca gałązka
W czasie Andrzejek, niezamężne panny zrywały gałązki wiśni lub czereśni. Jeśli gałązka zakwitła w Wigilię Bożego Narodzenia, dziewczyna mogła się spodziewać swojego zamążpójścia w ciągu nadchodzącego roku.
Gdzie zaszczeka pies
Inny zwyczaj nakazywał w Andrzejki szczególnie uważnie nasłuchiwać szczekania psa - kierunek, z którego da się usłyszeć pierwsze szczekanie, będzie kierunkiem, z którego nadejdzie do dziewczyny ukochany.
Niech cię gęś uszczypie!
Inny ciekawy zwyczaj to zawiązywanie gąsiorowi oczu. Ptaka ustawiano wewnątrz kręgu dziewcząt - ta, która została pierwsza uszczypana przez niego, miała spodziewać się najszybciej zamążpójścia.
Przekupić burka
Inny zwyczaj nakazywał dziewczętom w wigilię św. Andrzeja posmarować smalcem jedną krokę chleba i ustawić na ławce. Następnie wołano psa - ta dziewczyna, której kromka zostanie przez psa zabrana także mogła liczyć na ślub.
O krok od zamążpójścia
Znany jeszcze niektórym zwyczaj nakazywał dziewczętom ustawić buty w jednym rzędzie - przenoszone z końca na początek buty układane były w ten sposób aż któryś z butów dotknął drzwi. Jego właścicielka - a jakże - mogła liczyć na rychłe zamążpójście.
Losowanie symboli
To jeden z powszechnie znanych jeszcze zwyczajów. Polegał na losowaniu jednego z trzech przedmiotów, które miały wskazać, czy danej osobie pisane jest w przyszłości małżeństwo (wylosowanie pierścionka), stan duchowny (różaniec) czy staropanieństwo (listek).
Jak widać, większość ze zwyczajów dotyczyła powodzenia w miłości i miała dodać otuchy pannom, pozostającym na wydaniu. Stąd też, uniwersalnym i najbardziej chyba dziś rozpowszechnionym zwyczajem, który wiąże się z Andrzejkami pozostaje lanie wosku - odczytywanie kształtów wytopionych tradycyjnie przez ucho w kluczu lub skrzyżowane patyki, może być doskonałą zabawą - zarówno dla panien, osób zamężnych oraz oczywiście mężczyzn, których wspomniane wcześniej tradycje traktowały niestety dość przedmiotowo.
Napisz komentarz
Komentarze