Minister Czarnek zaprasza do Gorlickiego! Czy nasz „punkt edukacyjny” będzie kurą znoszącą złote jaja?

Lokalizacje z listy: kury, które zniosą złote jajka?

Komunikatem z dnia 27 sierpnia 2021 roku Ministerstwo Edukacji i Nauki ustanowił przedsięwzięcie pod nazwą „Poznaj Polskę”. Jest to część tzw. Polskiego Ładu.

Jak wyjaśniają autorzy projektu na stronie rządowej:

(...) Przedsięwzięcie ma wspomóc realizację podstaw programowych dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Pozwoli urozmaicić zajęcia lekcyjne, dzięki czemu nauka nabierze praktycznego wymiaru. Uczenie się oparte na praktycznym odkrywaniu śladów historii, czy też eksperymentowaniu w centrach nauki stworzy uczniom warunki do zdobywania nowych umiejętności w niepowtarzalnym środowisku edukacyjnym.

Przyznawane przez Ministra w formie dotacji celowej środki finansowe przeznaczane są na dofinansowanie wycieczek szkolnych związanych z priorytetowymi obszarami edukacyjnymi wskazanymi przez Ministra w odrębnym komunikacie w każdym roku realizacji przedsięwzięcia.(...)

Dofinansowanie może sięgać nawet 80% wyjazdu (w przypadku najdłuższej, trzydniowej wycieczki może to być maksymalnie 15 tysięcy złotych). Lista lokalizacji rekomendowanych przez ministerstwo jest kluczem, z którego warto skorzystać, ponieważ za wyborem będą szły konkretne środki finansowania wyjazdów z uczniami.

Szybko sprawdziliśmy, czy na listach dedykowanych klasom I-III, IV-VIII i klasom szkół średnich są jakieś miejsca w naszym regionie.

To co znaleźliśmy, bardzo nas zaskoczyło.

Minister rekomenduje: jedźcie do Skansenu!

Lokalizacja z naszego regionu, która pojawiła się na ministerialnej liście to Skansen Wsi Pogórzańskiej im. Prof. Romana Reinfussa.

Rekomendacja ta pojawia się na listach wskazanych dla wszystkich poziomów nauczania.

Zaskoczenie pierwsze: poza Skansenem, na ministerialnej liście nie pojawia się żadne inne miejsce w naszym regionie.

Dlaczego?

Szlak architektury drewnianej, perełki UNESCO, szlaki związane z historią I Wojny Światowej i jej przełomowymi wydarzeniami oraz historia wydobycia i destylacji ropy naftowej to koronne obszary, wokół których koncentrują się wysiłki promocyjne całego naszego regionu i poszczególnych gmin.

Dlaczego zatem Skansen uzyskał ministerialne namaszczenie, a nie inne lokalizacje? Być może zadecydował fakt, że wiele lokalizacji w naszym regionie, a związanych z historią i kulturą jest dostępnych bezpłatnie. Skansen jest zaś atrakcją, która może obciążać budżet wycieczkowy i dlatego warto było umieścić to miejsce na liście.

Czy to atrakcyjne miejsce? Dla nas być może nie, ale kiedy sprawdziliśmy, jak prezentuje się cała lista ministerialna, nabraliśmy zupełnie innej perspektywy.

Zaskoczenie drugie: propozycja wycieczki do Skansenu jest świetna

Dla nas to miejsce, które mamy na wyciągniecie ręki. Ileż razy można iść na wycieczkę do Skansenu? - zapytają niektórzy.

Koszt wycieczki w naszym regionie jest więc niski, a ilość informacji, które uzyskujemy na miejscu, jest ogromna. Biorąc pod uwagę to, jakie inne lokalizacje znalazły się na małopolskiej mapie destynacji (łącznie 35 lokalizacji w Małopolsce dedykowanych uczniom klas I-III, 42 lokalizacje dla klas IV-VIII i 48 lokalizacji dla najstarszych uczniów), propozycja z Szymbarku okazuje się dość wyjątkowa.

Chociaż my mamy Skansen na wyciągniecie ręki, to dla uczniów z innych regionów może być to całościowa propozycja o wysokich walorach edukacyjnych. Nikt nie zmusza uczniów gorlickich szkół do wybrania właśnie Skansenu: swobodnie możemy podróżować do innych regionów i korzystać z innych punktów edukacyjnych (jak określa je ministerstwo).

Skansen okazuje się jednak propozycją wyjątkową, ponieważ zdecydowana większość zalecanych wycieczek kierowana powinna być, zgodnie z listą, do muzeów. Skanseny pojawiają się na liście tylko 12 razy (na najobszerniejszej propozycji dla najstarszych klas). Muzea są na niej wskazane ponad 200 razy.

Na liście pojawiają się też informacje o zakresie tematycznym wycieczki, który może być realizowany w danym miejscu. Widzimy więc:

• Kulturę i dziedzictwo narodowe
• Największe osiągnięcia polskiej nauki
• Śladami Polskiego Państwa Podziemnego
• Śladami kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Zaskoczenie trzecie: wszyscy do Skansenu!

To, co zaskakujące, to fakt, że na ministerialnej liście, a właściwie na trzech listach, pojawił się tylko Skansen. Można więc powiedzieć: w dwuszeregu zbiórka! Wszyscy do Skansenu!

To prawda, że Skansen w Szymbarku jest miejscem, w którym dobrze poczują się i młodsi i starsi. Wycieczka może zostać zaproponowana w różny sposób, w zależności od poziomu nauczania przybierać różną formę. Miejsce ciekawe i warte poznania, pokazujące różne odcienie dawnego życia.

Problemem wydaje się jednak to, że zamiast stworzyć różnorodną ofertę i dla starszych klas włączyć na listę inne miejsca (lub przykładowo zaproponować najmłodszym wizytę w Skansenie, ale starszych poprowadzić kolejno na szlaki wojenne lub związane z przemysłem naftowym), twórcy listy podeszli do tego tematu w sposób jednowymiarowy.

Jeśli brać pod uwagę cel wycieczek szkolnych, które najczęściej przyjmują formę krótkich, ale intensywnych wizyt w terenie, zaproponowanie kilku lokalizacji byłoby nie tylko możliwe, ale także uzasadnione. Co więcej, lista przekłada się jednoznacznie na finansowanie wypraw, co powoduje, że wskazane lokalizacje mogą być oblegane, a te spoza listy po prostu nie zaistnieją w świadomości najmłodszych. Nie chodzi o to, że są mniej atrakcyjne czy mniej ważne.

Po prostu nie ma ich na liście...

Zaskoczenie czwarte:  dlaczego właśnie Skansen?

Biorąc pod uwagę listy propozycji, które znamy z katalogów i kolejnych publikacji o Gorlicach i okolicach, skansen jest w czołówce, ale z pewnością nie stanowi pierwszoplanowej propozycji. Pozostaje niedosyt i pytanie: czy wybór tego miejsca był związany z jakimiś działaniami na rzecz tego wyboru, czy z punktu widzenia Warszawy to jedyne, co możemy zaproponować i przedłożyć ponad pozostałe propozycje?

To istotny problem, ponieważ lista ministerialna, nie będzie traktowana tylko jako sugestia, ale będzie miała ogromne znaczenie dla nauczycieli wybierających cel przyszłych podróży.

Czy oznacza to nasz promocyjny sukces?

Ta wiadomość z pewnością powinna wywołać poruszenie wśród osób zajmujących się promocją regionu. Skoro mamy Skansen, to w naszym najlepszym interesie będzie przygotowanie gotowej, kompleksowej oferty dla szkół z całej Polski. Powinna to być oferta, która pozwoli łatwo i szybko nawiązać współpracę, a finalnie zrealizować dotowany projekt właśnie u nas. Możemy zaproponować wspaniałą podróż, która rozpocznie się wprawdzie w Skansenie, ale będzie jedynie początkiem przygody w Gorlickiem. W końcu mamy nie tylko Szymbark, ale także bogate dziedzictwo przyrodnicze, wojenne i przestrzeń do pokazania historii wielkiego przemysłu naftowego. Dla uczniów z większych miast taka przygoda może być niemal egzotyczna.

Czy szkoły w Polsce zostaną zasypane mailami z zaproszeniami do organizacji wycieczek właśnie w naszym regionie?

Trzeba próbować! Czasu nie ma jednak wiele. Jak czytamy na stronie ministerstwa:

Nabór wniosków rusza 6 września 2021 r. i jest prowadzony w trybie ciągłym do dnia 30 września 2021 r. lub do wyczerpania środków finansowych - decyduje data złożenia wniosku o dofinansowanie wycieczki.

Więcej informacji o projekcie Poznaj Polskę można przeczytać >>>TUTAJ